ექსპორტის შემცირების ძირითადი მიზეზებია:
- აქციზის ზრდა რუსეთში. 2025 წლის იანვრიდან რუსეთის ფედერაციაში ალკოჰოლზე აქციზის გადასახადი გაიზარდა, რამაც იმპორტირებული ღვინოების, მათ შორის, ქართული ღვინის ფასის ზრდა გამოიწვია. ამან შეამცირა მათი კონკურენტუნარიანობა სხვა ქვეყნების ადგილობრივი პროდუქტებისა და ღვინოების ფონზე.
- შემცირებული მსყიდველობითი უნარი. ეკონომიკური სირთულეები რუსეთში (ინფლაცია, რუბლის შესუსტება) შეიძლება შეამციროს მოთხოვნა პრემიუმ იმპორტირებულ ალკოჰოლზე.
- ბაზრის სტრუქტურის შეცვლა. ქართული ღვინის ექსპორტში რუსეთის წილი 79% — დან 59% — მდე შემცირდა, რაც გაყიდვების ბაზრების თანდათანობით დივერსიფიკაციაზე მიუთითებს (მაგალითად, გაზრდილი მარაგები ევროკავშირში, ჩინეთსა და შეერთებულ შტატებში).
- პოლიტიკური ფაქტორები. პირდაპირი ფრენებისა და ვაჭრობის აღდგენის მიუხედავად, საქართველოსა და რუსეთის ფედერაციას შორის დაძაბულობამ (მათ შორის დასავლეთის სანქციების ზეწოლამ) შეიძლება ირიბად იმოქმედოს ლოგისტიკასა და მოთხოვნაზე.
შედეგები საქართველოსთვის შეიძლება იყოს მოკლევადიანი ზარალი: ორ თვეში 16 მილიონი დოლარი მნიშვნელოვანი შემცირებაა ღვინის სექტორისთვის, რაც ტრადიციულად დამოკიდებულია რუსეთის ფედერაციაზე, რადგან ეს შეიძლება იყოს სტიმული ახალი ბაზრების მოსაძებნად. მათ, ვინც მხოლოდ რუსეთზე იყო ორიენტირებული, შეიძლება კრიზისი შეექმნათ.
თუ რუსეთის ფედერაცია გააგრძელებს ალკოჰოლური პოლიტიკის გამკაცრებას (აქციზები, შეზღუდვები), რუსულ ბაზარზე ქართული ღვინის წილი შესაძლოა კიდევ უფრო შემცირდეს. თუმცა, რუსეთი ჯერჯერობით ყველაზე დიდ მყიდველად რჩება და მკვეთრი უარყოფა ნაკლებად სავარაუდოა.
საქართველოსთვის მთავარი საკითხია, რამდენად სწრაფად იქნება შესაძლებელი ექსპორტის რეორიენტაცია სხვა ქვეყნებში მნიშვნელოვანი ფინანსური დანაკარგების გარეშე.
